عروس هلندی ها حیواناتی بسیار زیبا و در عین حال بسیار حساس هستند. این طوطی سانان برای تولید مثل نیاز به شرایطی نچندان سخت دارند که اگر این شرایط فراهم بشود امکان جوجه کشی از این طوطی زیبا فراهم می شود. در این مقاله این شرایط رو به صورت کامل برسی میکنیم و میگیم که چه روش هایی برای جوجه کشی از این پرنده وجود داره و برسی میکنیم که چه مکمل هایی باید در زمان تولید مثل به عروس هلندی بدیم.
در 10 قدم صفرتاصد تکیثر عروس هلندی را یاد میگیرید!

قدم اول : سن عروس هلندی برای جفت زدن

عروس هلندی مانند هر موجود دیگری برای تولید مثل اول باید به بلوغ برسد! زمان بلوغ این پرنده ی زیبا در سن 9 الی 12 ماهگی هست و دراین زمان می توان از آنها جوجه کشی کرد اما بلوغ آنها در سن 17 الی 19 ماهگی کامل می شود.
این مورد بسیار اهمیت دارد که عروس هلندی در سن مناسب قرار داشته باشد، زیرا اگر در سن درستی نباشد و پیر یا خیلی جوان باشد هم به پرنده آسیب می رسد هم جوجه کشی با شکست روبه رو میشه!
با اینحال باید این رو هم بگیم که تغذیه توی سن بلوغ پرنده تاثیر گذاره و هرچه غذای پرنده گرم تر باشه این پرنده زودتر به بلوغ میرسه اما این روش درستی برای به بلوغ رساندن پرنده نیست زیرا بلوغ زودتر در عروس هلندی مشکلاتی مانند عدم تخم گذاری، افسردگی، پرکنی و.... رو به همراه داره ولی در برخی از مواقع هم این روش جواب داده.

قدم دوم : انتخاب جفت مناسب برای جوجه کشی

انتخاب پرنده سالم و مناسب برای جوجه کشی یکی از مهمترین نکات برای رسیدن به جوجه کشی موفق هست. زیرا اگر جفتی نامناسب تهییه بشه اونها با مشکلاتی از قبیل : نخوابیدن روی تخم، دعوا، زد و خورد، دعوا درهنگام غذا خوردن و .... به وجود میاد.
برای انتخاب جفت مناسب پرنده ی ماده باید ویژگی های زیر رو داشته باشه:

• به سن بلوغ رسیده باشه و حداقل 9 و حداکثر 2 سال داشته باشه
• سالم و چالاک باشه و پر خراب نداشته باشه
• بهترین تغذیه رو داشته و لاغر و کم اشتها نباشه
• اضافه وزن نداشته باشه
• مشکلات تحرکی برای پرواز یا حرکت رو چوب نداشته باشه
• بیماری های عفونتی و عفونت در مجاری گوارشی نداشته باشه (برای برسی این مورد به رنگ مدفوع نگاه کنید)

برای انتخاب جفت مناسب پرنده ی نر باید ویژگی های زیر رو داشته باشه:

• سینه پر و بندی کشیده داشته باشه
• سالم و چالاک باشه
• اضافه وزن نداشته باشه
• مشکلات تحرکی برای پرواز یا حرکت رو چوب نداشته باشه
• بیماری های عفونتی و عفونت در مجاری گوارشی نداشته باشه (برای برسی این مورد به رنگ مدفوع نگاه کنید)
• بهترین تغذیه رو داشته و لاغر و کم اشتها نباشه
• مشکلات تنفسی نداشته باشد و به راحتی پرواز کند

لازم به ذکر است که یکسری از شرایط برای نر و ماده یکسان است و انتخاب پرنده ی سالم بسیار پر اهمیته.
در بعضی از موارد سوال پرسیده شده که آیا پرنده ی دستی نیز قادر به تخم گذاری هست یا نه؟ پاسخ این سوال این هست که بله میشه! پرنده های دستی هم مانند سایر عروس هلندی ها قادر به تخم گذاری اند ولی نسبت به پرنده های وحشی سخت تر امکان جفت زدن آنها وجود داره.

قدم سوم : نحوه جفت زدن

یکی از موارد پر اهمیت در امر جوجه کشی از عروس هلندی نحوه ی جفت زدن این پرنده هست، زیرا اگر درست اجرا نشود مشکلاتی اعم از جفت نخوردن و دعوا و درگیری بین پرنده ها به وجود می آید.
روش درست جفت زدن عروس هلندی نر و ماده در زیر گفته شده است:

• ابتدا دو قفس فراهم کنید و پرنده ی ماده را داخل قفس قرار دهید و پرنده ی نر را داخل قفس اصلی که اقدام به جوجه کشی میکنید بیاندازید.
• قفس ماده را در جایی از خانه قرار دهید که نر آنرا نبیند ولی صدای آنرا بشنود. و به مدت یک الی دو هفته صبر کنید.
• بعد از گذشت یک الی دو هفته قفس پرنده ی ماده را کنار قفس نر قرار دهید طوری که آنرا به خوبی ببیند. به مدت یک الی دوهفته دیگر صبر کنید.
• بعد از اینکه عروس ماده مشتاق برای رفتن به پیش نر شد و صدای او را پاسخ می داد و مستی می کرد، پرنده ی ماده را داخل قفس نر بیاندازید. دقت کنید که هرگز پرنده ی نر را در قفس ماده نیاندازید!

قدم چهارم : مکمل های مورد نیاز

20 روز قبل از اینکه عروس هلندی ها جفتگیری کنند باید شما اقدام به استفاده از مکمل برای عروس هلندی کنید. این مکمل ها باعث می شود علاوه بر ایجاد مستی پرنده ماده تخم بیشتری بگذارد و تلف نشود.
مکمل هایی که باید در این دوره مصرف کنید:

• قطره AD3E : این قطره، یک قطره تقویت نطفه برای افزایش باروری پرنده هست.
• مکمل کلسی لوکس : این مکمل برای مست کردن پرنده ی ماده هست و کمک کننده برای تخم گذاری و تخم پیچ شدن ماده هست.
• مکمل MSA : این مکمل دارای ویتامین D3 هست که باعث حذب بهتر کلسیم در دستگاه گوارش پرنده می شود و علاوه بر این کمک به متابولیسم بدن و جلوگیری از پوکی استخوان نیز می کند.
• مکمل فرتی ویت : این مکمل برای مست کردن پرنده ی نر هست و نیز برای تقویت نطفه به کار می رود.
• قطره مینرال : این قطره کلسیم است و برای تخم گذاری و استخوان بندی پرنده استفاده می شود.
• مکمل پروبیوتیک : این مکمل برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و عفونت های گوارشی است.
• آلفا سریل : این یک پورد آنتی بیوتیک برای رفع و جلوگیری از عفونت است.
• قطره کبد شور : برای پاک سازی کبد پرنده.
• قطره ب کمپلکس : برای بهبود استرس پرنده و نیز پاکسازی آن.
• قطره مولتی ویتامین : برای تامین تمام ویتامین های مورد نیاز بدن عروس هلندی.

این مواردی که در بالا برای مکمل ذکر شد تمام مکمل های قابل استفاده برای جفت زدن عروس هلندی است (البته تعدادی از مکمل ها و قطره ها را با توجه به تکراری بودن عملکرد آنها و نیز بهتر بودن این مکمل ها نسبت به بقیه حذف کردم) پس لذا با توجه به دستور دامپزشک از آنها استفاده کنید. و یا میتوانید از تعدادی از آنها به شرح زیر استفاده کنید.(از همه ی آنها به صورت همزمان و برای یک دوره هرگز استفاده نکنید زیرا عملکرد برعکس دارد.)

• قطره AD3E : حداقل 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش در آب یا غذا به طوری که 5 روز داده شود و 5 روز قطع شود تا تخم اول.
• مکمل کلسی لوکس : 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش در غذای تخم مرغی به صورت یک روز درمیان تا تخم اول.( به همراه MSA)
• مکمل MSA : حداقل 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش در غذای تخم مرغی یا آب به صورت یک روز درمیان تا تخم اول.
• مکمل فرتی ویت : 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش هر روز به پرنده داده شود تا تخم اول.
• قطره مینرال : هفته ای یک یا دوبار در آب
• مکمل پروبیوتیک : هرروز داخل آب یا غذا.
• آلفا سریل : 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش هفته ای یکبار.
• قطره کبد شور : 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش هفته ای یکبار.
• قطره ب کمپلکس : 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش هفته ای سه بار.
• قطره مولتی ویتامین : 20 روز قبل از جفت گیری و در دوران آمادگی برای پرورش هفته ای یکبار.

مواردی که در بالا گفته شده جایگزین دستور دام پزشک نیست پس حتما برای اطمینان از نحوه مصرف مکمل ها به دامپزشک مراجعه کنید.

قدم پنجم : نحوه جفتگیری عروس هلندی

بعد از اینکه تمام مواردی که در بالا گفته شد رعایت کردین و دمای محیط را 25 تا 30 و رطوبت را 50 الی 60 قرار دادین، شما می توانید شاهد جفتگیری عروس هلندی هاتون باشید.
جفتگیری عروس هلندی به این صورت هست که نر بعد از آواز خوانی و به اصطلاح قلبی کردن بالش به سمت پرنده ی ماده می رود. اگر پرنده ی ماده نیز آماده و مست باشد دم خود را به نشانه ی آمادگی بالا میبرد و سینه ی خود را به چوب می چسباند، او در این حالت آماده ی جفتگیری شده است! بعد از این کار نر بر روی کمر ماده می رود و دم خود را تنظیم و شروع به جفتگیری می کند.
جفتگیری عروس هلندی حدودا بین 1 دقیقه و 30 ثانیه الی 1 دقیقه و 50 ثانیه طول می کشد. و بعد از این زمان عروس هلندی نر از دوش ماده پایین می آید و اگر فضای پرواز داشته باشد پرواز میکند و اگر نه با پا از آنجا دور می شود!
حالا میشه گفت که بیشتر راه رو آمدین! ولی خب هنوز یه زره از راه مونده!

قدم ششم : تخم گذاری عروس هلندی

عروس هلندی ها معمولا حدود 4 تا 7 بار یا بیشتر جفت گیری میکنند و بعد از آن عروس هلندی ماده آماده ی تخم گذاری می شود و تخم خود را می گذارد. این را هم بگم که ممکنه پرنده ی ماده همان جفتگیری اول برایش کافی باشد و بتواند تخم گذاری کنند، ولی در اکثر موارد این جفتگیری بیشتر از دوبار است و این بسته به تغذیه آنها دارد.
بعد از جفتگیری عروس هلندی ها هردو به لانه رفت و آمد میکنند.( شما حتما باید یک لانه برای آنها تهییه کنید و اگرنه کف قفس تخم میگذارند)
اول پرنده ی نر وارد لانه می شود و آنجا را به خوبی برسی می کند و سپس اجازه ورود به ماده برای داخل شدن به خانه را می دهد. در این زمان ماده زمان زیادی را صرف ماندن در لانه می کند.
هر عروس هلندی هربار بین 2 الی 6 تخم می گذارند و این بسته به نوع تغذیه متفاوت است. این تخم ها بعد از 18 الی 21 روز باز می شوند.
از کجا بفهمم عروسم تخم داره؟
عروس هلندی ماده ای که تخم دارد بیشتر داخل لانه می ماند و به اصطلاح لانه را گرم می کند، در این زمان کمر عروس هلندی مقداری باد می کند و بین پا های عروس هلندی برجستگی تخم معلوم می شود، از این رو با این روش به راحتی می توان تشخیص داد ماده تخم دارد یا نه.
وقتی ماده تخم دارد ممکن است مدفوعش کمی شل و مقدار آن زیاد شود که این نیز طبیعی است وبعد از تخم گذاری کامل درست می شود.

قدم هفتم : غذای عروس هلندی روی تخم

عروس هلندی ماده هنگام تخم گذاری کلسیم زیادی از دست می دهد زیرا برای تشکیل پوست تخم این کلسیم لازم است. برای همین بلافاصله بعد از دیدن اولین تخم مکمل ها را قطع کنید و داخل آب آن مقداری کلسیم بریزید.(میتوانید از کلسی لوکس استفاده کنید)
در این زمان بسیار پر اهمیت، حتما باید نکاتی را رعایت کنید تا پرنده ی ماده و نرکامل روی تخم بخوابند و از روی تخم بلند نشوند. زمانی که عروس نر مست شود شروع به پرخاشگری میکند و تخم ها را برای جفتگیری مجدد با ماده میشکند یا ازلانه خارج می کند.
پس استفاده از غذای گرم مانند : جوانه گندم، شاهدانه، تخم منداب و ... در این دوره ممنوع است.
دراین زمان شما می توانید برای تامین ویتامین ها و منابع از دست رفته ی پرنده از مکمل های زیر استفاده کنید :

• مکمل کلسی لوکس : برای تامین کلسیم مورد نیاز تخم گذاری بدن ماده و همچنین جلوگیری از تخم پیچ شدن پرنده.
• قطره مینرال : تامین کلسیم مورد نیاز بدن پرنده.
• مکمل پروبیوتیک : جلوگیری از عفونت دستگاه گوارش و کمک به بهبود عملکرد آن.
• قطره ب کمپلکس : رفع ترس و استرس پرنده هنگام رفتن به لانه و ترس شبانه.
• قطره مولتی ویتامین : تامین ویتامین های مورد نیاز و از دست رفته پرنده.

البته فقط از یک یا دوتا از آنها استفاده کنید زیرا استفاده زیاد از آنها باعث مستی پرنده می شود. علاوه بر اینها هفته ای یک الی دوبار تخم مرغ به همراه تخم خرفه و تخم کاهو و تخم کاسنی به عروس هلندی ها بدین.
این راهم بگم که اگر پرنده اولین بار است که تخم می گذارد احتمالا از روی بی تجربگی و ترس شبها روی تخم نخوابد. برای رفع این مورد می توانید کمی گلاب اسپری کنید و شب خواب برای پرنده قرار دهید تا احساس آرامش پیدا کند. ولی این را هم در نظر بگیرید که پرنده ها بعد از تخم گذاری کامل و تخم آخر کامل روی تخم ها می خوابند.
توجه : در زمان 15 روزگی تخم اول برای جلوگیری از انتقال عفونت از جفت به جوجه ها از پروبیوتیک استفاده کنید.
بعد از انجام این موارد و گذشت 21 روز جوجه ها از تخم بیرون می آیند.

قدم هشتم : غذای عروس هلندی در دوره ی جوجه داری

عروس هلندی ها یکی پس از دیگری و با اختلاف حداقل یک روز به دنیا می آیند. غذای جفت عروس هلندی در دوره جوجه داری بسیار پر اهمیت است، زیرا در این زمان جوجه ها نیاز به غذای کافی برای زندگی دارند و این غذا توسط پدر و مادر آنها تامین می شود. در زمان به دنیا آمدن جوجه اول به جفت آلفا سریل به همراه تخم مرغ بدهید و این کار را هر روز تا 10 روزگی جوجه اول انجام دهید تا از مرگ و میر جوجه جلوگیری شود.
در روز های اول بدنیا آمدن جوجه ها، چشم آنها تا 10 روزگی بسته است پس برای همین محیط لانه باید تاریک و بدون استرس باشد زیرا آنها عملا کورند! و بعد از این زمان توانایی دیدن دارند.
اختلاف دما نباید بیشتر از 3 درجه باشد زیرا این اختلاف دما احتمال مرگ و میر جوجه را افزایش می دهد.
بعد از 15 روزگی جوجه آخر به جفت می توانید جوانه گندم هم بدهید تا به جوجه ها بدهند.اما بسیار کم . دراین زمان جوجه ها بهتر میتوانند غذا ها را جذب و دفع کنند و دستگاه گوارش آنها شکل گرفته است.
در این زمان میتوانید از مولتی ویتامین استفاده کنید ولی بسیار کم و یکبار در هفته کفایت می کند.

قدم نهم : سخن پایانی

بعد از گذشت حداقل 3 هفته شما می توانید جوجه ها را برای دستی کردن بردارید اما تا دو ماهگی باید به آنها سرلاک بدهید و کم کم آنها را دان خور کنید.
حتما دقت کنید مواردی که در بالا گفته شده است جایگزین نسخه دامپزشک نیست و استفاده از مکمل ها را زیر نظر دامپزشک انجام دهید.
برای تخم گذاشتن مجدد پرنده ها حتما دو ماه به آنها استراحت دهید زیرا در غیر این صورت مشکلاتی اعم از ضعیف شدن جفت، تخم پیچ شدن عروس ماده، پوکی استخوان ماده و ... به وجود می آید.
در دوره ی استراحت به جفت حتما کلسیم و مولتی ویتامین بدهید تا به خوبی منابع مورد نیاز بدن آنها تامین شود اما توجه کنید که طبع غذای آنها باید روبه سرد باشد تا مست نشوند.

قدم دهم : نتیجه گیری

جوجه کشی از عروس هلندی اگر به خوبی روش آن را بلد باشید یک راه جذاب و پر درامدی است!
ولی باید توجه داشت که عروس هلندی یک موجود زنده هست و برای سود بیشتر یا برای تفریح نباید زیاد به پرنده سخت بگیرید و از آن زیاد جوجه کشی کنید، چرا که باعث مرگ پرنده می شود.
و در آخر اگر سوال، ابهام یا نظری دارید میتونید در پایین پست بفرمایید.